Cele programu

Proponowany przez nas program profilaktyczny dla dzieci w wieku przedszkolnym dotyczy: kształtowania prawidłowej mowy u dzieci, dbania o właściwą stymulację rozwoju mowy, tak by nie dopuścić do jakichkolwiek zakłóceń i zaburzeń w jej rozwoju.

 Główne cele programu to:

• wczesne wykrywanie wszelkich nieprawidłowości w rozwoju mowy
• wspomaganie i stymulowanie rozwoju mowy dzieci,
• utrwalanie prawidłowej wymowy
• zapobieganie powstawaniu nieprawidłowych zachowań językowych (wad wymowy),
• osiągnięcie przez dzieci umiejętności sprawnego komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi z bliższego i dalszego środowiska wychowawczego,
• osiągniecie umiejętności komunikowania o swoich potrzebach, stanach emocjonalnych.

Cele szczegółowe:

1. Rozumienie mowy

• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania i wskazywania przez dziecko znanych przedmiotów – zabawek /miś, auto, traktor, kotek, lala, itp. /
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i wskazywania przez dziecko czynności z codziennego życia /np. idzie, biegnie, śpi, pije, je, śmieje się, płacze/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i wskazywania części zabawek, ciała zwierząt, itp. /np. oko, nos, ucho, brzuszek, rączka, koło, okno, światełko/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i wskazywania położenia przedmiotów /np. na stole, pod stołem, w koszyku, za drzewem, przed drzewem/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i wskazywania wielkości, długości, szerokości, ilości, szybkości przedmiotów /np. mały/duży, mało/dużo, szybko/ wolno, wysoko/ nisko/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i wskazywania stanów emocjonalnych, kolorów /np. mały/duży, czerwony/żółty, niebieski/zielony; smutny/wesoły, zdziwiony/ zmartwiony, gruby/chudy, mały/duży/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i klasyfikowania przedmiotów ze względu na wielkość, smak, cechy wyglądu zewnętrznego /np. małe – duże, słodkie – kwaśne, gorące – zimne, mokre – suche, czyste – brudne, jasne – ciemne, młody – stary, wysoki – niski, gruby – chudy/

2. Mowa ekspresywna (semantyka i gramatyka)

• Stymulowanie rozwoju mowy przez nazywanie osób i przedmiotów z najbliższego otoczenia dziecka /np. kotek, ptaszek, piesek, lala, miś/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie nazywania prostych czynności znanych dziecku z codziennego życia /np. pije, biegnie, lata, siedzi/
• Stymulowanie rozwoju mowy przez różnicowanie i nazywanie części ciała osób, zwierząt, elementów składowych zabawek i znanych dziecku przedmiotów
• Stymulowanie rozwoju mowy poprzez różnicowanie, porównywanie i nazywanie osób i przedmiotów oraz czynności przez nie wykonywanych
• Stymulowanie rozwoju mowy przez wypowiadanie się na bliskie dziecku tematy
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie różnicowania, porównywania i nazywania cech zewnętrznego wyglądu
• Stymulowanie rozwoju mowy i poszerzanie słownika czynnego dziecka przez wyszukiwanie rymów, synonimów, antonimów, itp.
• Stymulowanie rozwoju mowy i poszerzanie zasobu pojęć ogólnych z przyswajaniem odpowiednich określeń
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie wypowiadania się na temat ilustracji
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie wyodrębniania elementów akcji, wiązania przyczyn i skutków.
• Stymulowanie rozwoju mowy poprzez układanie i opowiadanie historyjki obrazkowej
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie Rozwijanie umiejętności poprawnego formułowania wypowiedzi
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie wyrabiania umiejętności prawidłowego budowania zdań i posługiwania się nimi w mowie wiązanej /np. układanie zdań z podanymi wyrazami/

3. Artykulacja, słuch fonematyczny /analiza i synteza słuchowa wyrazu

• Stymulowanie rozwoju mowy i naśladowanie odgłosów znanych dziecku z codziennego życia /np. pociąg (fu- fu- fu), wiatr (wwy- wwy- wwy)/
• Stymulowanie rozwoju mowy przez rozwijanie słuchu np. wskazywanie źródła danego odgłosu /np. łączenie dźwięku z obrazkiem lub zabawką: klakson – autko”/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie słuchu i artykulatorów przez powtarzanie usłyszanych sylab /np. ba- pa, fy- wy, ta- da, oko- ogo, się- zie/
• Stymulowanie rozwoju mowy poprzez nazywanie przedmiotów na materiale obrazkowym
• Stymulowanie rozwoju mowy i rozwijanie słuchu fonematycznego przez różnicowanie i wskazywanie słów jednakowych i podobnie brzmiących
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie umiejętności różnicowania i nazywania głosek w nagłosie /np. na s (sowa, ser, las, pies, klocek, cytryna, pajacyk, słoń, stół, sanki, cukierki)/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie rozwijania umiejętności różnicowania i nazywania głosek w wygłosie /np. obrazki, w których na końcu jest głoska cz (klucz, bicz, mecz, kosz, deszcz, mysz, miecz, listonosz)/
• Stymulowanie rozwoju mowy przez rozwijanie słuchu fonematycznego i różnicowanie głosek w wyrazach w nagłosie, wygłosie i śródgłosie
• Stymulowanie rozwoju mowy przez rozwijanie umiejętności analizy słuchowej wyrazów /np., jakie głoski słyszysz w wyrazie: mama, las, oko, nos, noga, ucho, buda/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie rozwijanie umiejętności syntezy słuchowej wyrazów, /np. jaki to wyraz: o-s-a, p-a-n, p-a-p-u-g-a”/
• Stymulowanie rozwoju mowy w zakresie rozwijania płynności mowy /np. przez powtarzania zwrotów, zdań i fragmentów wierszyków/

4. Sprawność aparatu artykulacyjnego i płynność mówienia

Rozwijanie sprawności warg przez nabywanie umiejętności

• uśmiech – dziubek,
• parskanie,
• cmokanie,
• nadymanie policzków
• wyszczerzanie zębów – zwieranie i chowanie warg (lew – małpa)

Rozwijanie sprawności języka przez:

• wysuwanie,
• wysuwanie i chowanie języka
• unoszenie do nosa,
• kierowanie na brodę,
• kląskanie (konik)
• oblizywanie warg
• grot /język wysunięty z ust – nie opiera się o zęby/,
• naprzemienne dotykanie czubkiem języka górnych jedynek i górnych dziąseł

Rozwijanie umiejętności mówienia wierszy

5. Sprawność funkcji oddechowo – połykowych, fonacji

• Rozwijanie umiejętności prawidłowego oddychania
• Rozwijanie umiejętności prawidłowego połykania
• Rozwijanie umiejętności panowania nad emisją głosu

Cele realizowane są w korelacji z planem rocznym i planami miesięcznymi w formie zabaw i ćwiczeń rano po południu bądź w głównej części dnia w bloku ćwiczeń równolegle stymulujących oscylujących wokół aktualnie realizowanego tematu kompleksowego.

Realizacja programu ma doprowadzić do osiągnięcia przez wszystkie dzieci w przedszkolu :

• sprawności strony artykulacyjnej, gramatycznej, leksykalnej mowy,
• umiejętności sprawnego komunikowania się z rówieśnikami i dorosłymi z bliższego i dalszego środowiska wychowawczego,
• umiejętności komunikowania o swoich potrzebach , stanach emocjonalnych ( często opóźnieniom i zaburzeniom mowy towarzyszą zaburzenia emocjonalne, brak wiary w siebie, poczucie inności, lęk , bojaźń przed mówieniem, aż do unikania kontaktu słownego ).

Osoby uczestniczące w realizacji programu

Rola prowadzącego zajęcia polegać będzie na budowaniu atmosfery zaufania i zachęty oraz na pobudzaniu aktywności uczestników. Osobą kluczową będzie:

• nauczyciel, przeszkolony w zakresie profilaktyki logopedycznej, mający wiedzę z podstaw logopedii, z zakresu psychologii rozwojowej i klinicznej, pedagogiki, znający dynamikę rozwoju mowy i myślenia dzieci. Nauczyciel jest ogniwem pośrednim między logopedą, i innymi specjalistami, a środowiskiem dziecka – rodzicami i innymi nauczycielami.

• Koordynatorem działań diagnostycznych i programu stymulowania rozwoju dziecka w grupach przedszkolnych jest logopeda.
• Kolejną osobą wspierającą w szerokim zakresie wdrażanie programu jest dyrektor. Odpowiada on za systemowe działania w zakresie profilaktyki logopedycznej w środowisku lokalnym. Pomaga w zapewnieniu badań specjalistycznych oraz zapewnia stały kontakt ze specjalistami, zajmuje się działalnością popularyzatorską w środowisku lokalnym.

Wspierać nas będą:
– lekarz pediatra
– lekarz laryngolog
– audiolog
– ortodonta
– psycholog
– pedagog

W trakcie realizacji programu organizować będziemy dodatkowo szkolenia i warsztaty dla:
– rodziców – tematyka dotycząca profilaktyki logopedycznej oraz konsekwencji jej zaniedbań (ze szczególnym uwzględnieniem korekty wad zgryzu, sposobu połykania i oddychania, badania słuchu fizycznego) oraz omówienia najczęściej występujących zaburzeń mowy i wskazania właściwej drogi postępowania.

Warsztaty dla rodziców

• „Zabawy usprawniające motorykę narządów mowy.”
• „Zabawy usprawniające funkcje oddechowo – połykowe.” Dla rodziców zostaną opracowane broszury informacyjne
• Rozwój mowy dziecka w wieku przedszkolnym. Zachowania językowe rodziców sprzyjające rozwojowi sprawności komunikacyjnej dziecka.
• „Jak pomóc dziecku w prawidłowym rozwoju mowy –zabawy usprawniające motorykę narządów mowy”